Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Emrah İsmail ÇEVİK
Danışman: Ali Sait Albayrak
Özet:
1990'lı yıllarda gelişen piyasalarda (emerging markets) çok sayıda finansal krizlerin yaşanması krizleri öngörmeye yönelik çalışmaların artmasına neden olmuştur. Ülkeleri kriz ortamına sürükleyen faktörlerin doğru bir şekilde tespit edilmesi, krizlere karşı erken önlem alabilmede büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye ve yedi gelişen piyasada (Arjantin, Brezilya, Güney Kore, Malezya, Meksika ve Tayland) finansal krizlere neden olan faktörler erken uyarı modelleri çevresinde araştırılmıştır. Kriz dönemlerini belirleyebilmek için lojistik regresyon ile Markov rejim değişim modelleri kullanılmış ve 22 makro ekonomik ve finansal değişken modellerde öncül gösterge olarak dikkate alınmıştır. Ayrıca, kriz sonrası dönem ayrı bir rejim olarak dikkate alındığında modellerin öngörü performanslarının gelişip gelişmediği üç rejimli (durumlu) Multinomial lojistik model ve Markov rejim değişim modeli ile araştırılmıştır. Çalışmanın son bölümünde ise, gerek gelişen piyasalar için genel bir erken uyarı modeli önerisinde bulunabilmek, gerekse modellerin örneklem dışı öngörü performanslarını karşılaştırabilmek amacıyla panel veri yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Analiz sonuçları ülkelere özgü erken uyarı modellerinin krizleri öngörmede daha başarılı sonuçlar verdiğini ve gelişen piyasalarda ortaya çıkan krizlerin birinci ve üçüncü nesil kriz teorileri ile açıklanabildiğini göstermektedir. Örneklem dışı öngörü istatistiklerine göre; Arjantin, Brezilya ve Tayland için üç rejimli Markov rejim değişim modeli; Güney Kore, Malezya ve Türkiye için lojistik regresyon modeli daha üstün sonuçlar vermiştir.