İKLİM ŞARTLARIN VE COĞRAFİ ÖZELLİĞİN YEREL RESSAMLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: RİZE-TRABZON VE ORDU-GİRESUN ÖRNEĞİ


Çelik G.

Ege 10. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, İzmir, Türkiye, 22 - 24 Aralık 2023, cilt.1, ss.2093-2104

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.2093-2104
  • Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET

Sanatı da kültürü de etkileyen yaşam şeklimizdir ve yaşam şeklini de belirleyen en önemli etkenlerden ikisi, yaşanılan coğrafi özellik ve yeryüzünün sahip olduğu iklim şartlarıdır. İnsanoğlunun yerleşik yaşama geçtiği ilk bölgeler arasında yer alan Türkiye, coğrafi konum olarak çeşitli yer şekillere sahip olması ve buna bağlı değişen iklim şartları, insanoğlunun aynı oranda yaşam şekillerine ve karakterlerine yansımıştır. Böylece Türkiye sınırları içerisinde çok sayıda kültür farklılıkları gelişmiş ve dolayısıyla o toplumun ayna görevini üstlenen bölgesel sanat türleri de oluşumunu gerçekleştirmiştir. Özellikle Doğu Karadeniz bölgesine köklü yerleşen toplumun sanatçıları bu olguyu belirgin bir şekilde yaşadıkları ve eserlerine yansıttıkları gözlemlenmiştir. İncelemenin temel konusu, bu bölgedeki sanatçıların coğrafi ve iklim özelliklerini bünyelerine nasıl sindirdikleri ve bunları eserlerine nasıl karakterize ederek yansıttıkları üzerinedir. Bu inceleme, Doğu Karadeniz Bölgesinde bulunan Trabzon-Rize ve Ordu-Giresun illerinde yetişen sanatçıların eser örnekleri ile sınırlandırılmıştır. Bu illerde nesillerce yaşamış bir ailede dünyaya gelen yerel ressamların beslenmiş olduğu coğrafi ve iklim şartlarının ortaya çıkardığı etkenleri eserlerine konu alan ressamların örnek eserleri ele alınmıştır. Bu eserlerde renk, biçim ve form gibi plastik değerlerin hangi ortak özellikleri kullanıldıkları ve dil açısından hangi benzerlikleri olduğu incelenmiştir. İnceleme gerçekleştirilirken Literatür tarama yöntemi kullanmanın yansıra görsel araştırma yöntemlerinden örneklerin betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır.